اسیدلاکتیک

مقدمه:
اسید لاکتیک یک ترکیب شیمیایی مهم در دنیای صنعتی و علمی است که در انواع مختلف صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اسید از گروه اسیدهای آلی است و دارای مزایای فراوانی برای استفاده در صنایع مختلف مانند صنایع غذایی، دارویی، پزشکی، کشاورزی و حتی به عنوان منبع انرژی در بیوتکنولوژی می‌باشد. در این مقاله به بررسی خصوصیات شیمیایی و کاربردهای اسید لاکتیک در صنایع مختلف می‌پردازیم.

معرفی اسید لاکتیک

اسید لاکتیک ترکیبی بیرنگ است که عموما بوسیله تمام بافتهای بدن تولید می شود و برای فعالیتهای بدن مهم وضروری است. زمان تولید این ماده در بدن به مقدار بسیار کم از طریق جریان خون دائما در کل بدن گردش می کند. این اسید را می توان بصورت مصنوعی برای مصرف (PLA )  تولید کرد.

این ماده بصورت محلول درآب واتانول موجود است که از تخمیرلاکتوز درریشه های ترش ولبنیات مثل شیر و ماست و پنیرموجود است.این اسید آلی در اثر فعالیت شدید بدن  بخصوص در ورزشکاران در ماهیچه ها تولید می شود.

زمان انجام تمرینات ورزشی ، گلوکز و قند خون، در عضلات به ماده شیمیایی به نام پیرووات تبدیل می شود.این ماده رامی توان به روش شیمیایی سنتزکرد ولی تولید آن به روش تخمیرگلوکزو مواد دیگر قیمت مناسبتری دارد .اسید لاکتیک از نظر شیمیایی به شکل ایزومر راست گرد و چپ گرد (D ) و L) (  است. نوع چپ گرد آن یعنی  ( L) در متابولیسم حیوانات وجود دارد.

خصوصیات شیمیایی اسید لاکتیک

اسید لاکتیک یک اسید کربوکسیلیک آلفا-هیدروکسی می‌باشد و شکل‌های D و L دارد. شکل D بیشتر در مواد طبیعی یافت می‌شود. این اسید به صورت یک مایع بی‌رنگ و بی‌بو در دمای اتاق و تحت فشار جوی معمول قرار دارد. اسید لاکتیک معمولاً از فرمانتاسیون قند در میکروارگانیسم‌ها تولید می‌شود.

کاربردهای اسید لاکتیک

• صنعت غذایی: اسید لاکتیک به عنوان یک ماده انحلالی و اسیدی طبیعی در تولید محصولات غذایی مانند ماست، کره، نان، گوشت فرآوری شده و ترشیجات استفاده می‌شود. این اسید همچنین به عنوان مهار کننده رشد میکروارگانیسم‌ها در مواد غذایی به کار می‌رود.
• صنعت دارویی: اسید لاکتیک در تولید داروها و مواد اولیه دارویی به کار می‌رود. از آن به عنوان ماده حمل‌کننده در داروها استفاده می‌شود و همچنین در تولید انواع واکسن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• صنعت کشاورزی: این اسید در تولید خوراک دام و طیور به عنوان یک مکمل تغذیه‌ای برای افزایش رشد و بهبود تولید شیر و گوشت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• بیوتکنولوژی: اسید لاکتیک به عنوان منبع انرژی برای میکروارگانیسم‌های مختلف در فرآیندهای بیوتکنولوژیکی مانند تولید بیوپلاستیک‌ها و بیوسوخت‌ها به کار می‌رود.

چگونه اسید لاکتیک را از بین ببریم؟

زمانی که ماهیچه ها انرژی زیادی نیاز دارند و بدن به روش عادی نمی تواند آنرا تولید کند این ماده در بدن تولید می شود. برخلاف تصور عموم این ماده آلی باعث سوزش عضلات در هنگام ورزش نمی شود .تولید این ماده در بدن هنگام ورزش با سوزش بدلیل تمرین زیاد اکثرا تصور غلطی است.حدودا یک ساعت بعدازتمرین دربدن از بین میرود پس نمی تواند باعث دردهای عضلات درتمرینات وروزهای بعد ازتمرین شود .

راهکارهایی برای جلوگیری و کم کردن این اسید در بدن 

1. گرم وسردکردن بدن انجام شود،گرم کردن قبل ازتمرین سبب افزایش جریان خون درماهیچه ها وسردکردن برای بازسازی بدن مفید است.
2. حرکات کششی انجام دهید،اینکار قبل ازتمرین بدنتان را آماده می کند ودرد عضلات در بدنتان کم می شود .
3. بیش از حد ورزش نکنید چون سبب آسیب به عضلات می شود .

فروش اسید سیتریک

یکی از اسیدهای آلی است که در لیموترش و پرتقال وجود دارد. در فرمولاسیون محصولات بهداشتی و آرایشی اسید سیتریک کاربرد داردو برای تنظیم pH یون‌های فلزی در سیستم آنتی اکسیدانی شوینده‌های اسیدی موی سر استفاده می‌شود. در شامپوهای ضد شوره سر به مقدار25/0 تا 86/1درصد به منظور تنظیم pH و بهبود درخشندگی و شفافیت به کار می‌رود. میزان مصرف کل این اسید در این صنایع حدود 12 درصد می‌باشد. از ترکیب سیترات با فلزات، به دلیل تأثیر کم برای پاک کردن و جرم‌ زدایی دیگ‌های بخار استیل به طور وسیع استفاده می‌شود.

از جمله کاربردهای اسید سیتریک

• در صنعت نوشابه و آبمیوه
• در صنعت آرایشی و بهداشتی و داروئی
• در صنعت غذایی علاوه بر طعم دهندگی باعث تنظیم PH نیز می‌شود.

این ماده در دو نوع مونوهیدرات ( آبدار ) و آن هیدروز ( خشک یا بدون آب ) به صورت پودر کریستالبه دلیل توانایی تشکیل کیلیت با فلزات در ترکیب شوینده‌ها استفاده می‌شود.

فروش اسید بنزوئیک

بنزیل کلرید (C_۶H_۵COCl) از واکنش تیونیل کلرید (یا پنتاکلرید فسفر یا تری کلرید فسفر یا فسژن) با بنزوئیک اسید به دست می‌آید. با استفاده از بنزیل کلرید می‌توان بسیاری از مشتقات بنزوئیک اسید را ساخت از جمله بنزیل بنزوآت که یک طعم دهندهٔ مصنوعی می‌باشد. برای تهیهٔ فنول:فنول (C_۶H_۵OH) از کربوکسیل زدایی همراه با اکسایش در دمای ۳۰۰^oC الی ۴۰۰^oC بدست می‌آید. البته این فرایند می‌تواند در حضور کاتالیزور نمک کبالتII در ۲۰۰^oC هم انجام پذیرد.فنول (Phenol) نیز استفاده‌های بسیاری دارد، که مهم‌ترین آن‌ها تبدیل فنول به سیکلوهگزانول می‌باشد که سرآغازی برای تولید نایلون است.

نگهدارندهٔ غذا

بنزوئیک اسید و نمک‌هایش به عنوان نگهدارندهٔ غذا مصرف دارند که به نام‌های E۲۱۲، E۲۱۱، E۲۱۰ و E۲۱۳ شناخته می‌شوند.هر کدام از این نمک‌ها از واکنش مستقیم یا واکنش با نمک‌های سدیم،پتاسیم یا کلسیم تهیه می‌شوند. در اصل بنزوئیک اسید از رشد قارچها، مخمرها و بعضی باکتریها جلوگیری می‌کند. نحوهٔ اثر بنزوئیک اسید اینگونه‌است که در ابتدا بنزوئیک اسید جذب سلول می‌شود،اگر pH درون سلولی به ۵ یا کمتر تغییر کند، تخمیر ناهوازی گلوکز از طریق Phosphofructokinase به میزان ۹۵٪ کاهش می‌یابد و این خود باعث نابودی آن‌ها می‌شود. مقدار معمول استفاده از بنزوئیک اسید و نمک‌هایش به عنوان نگه دارنده بین ٪۰٫۰۵-٪۰٫۱ می‌باشد.

البته در بعضی غذاها باید از سطوح بالاتری از بنزوئیک اسید استفاده شود که مقادیر ماکسیمم آن در قوانین بین‌المللی غذا موجود است. البته نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه بنزوئیک اسید با آسکوربیک اسید (ویتامین C) موجود در نوشابه‌ها واکنش داده و مقادیر بسیار کم (ولی در دراز مدت خطرناک) بنزن تولید می‌شود.

اسید بنزوئیک جزئی از پماد Whitfield است که برای درمان بیماری‌های قارچی، پوست و مو استفاده می‌شود.

فروش اسید پرکلریک

پرکلریک اسید یک اسید معدنی است.معمولا به عنوان محلول آبدار یافت می‌شود، این ترکیب بدون رنگ دارای قدرت اسیدی بیشتری نسبت به اسید سولفوریک و اسید نیتریک است. این اسید هنگامی که داغ است یک اکسنده قوی است،اما معمولا محلول‌های آبدار آن تا حدود ۷۰٪ در دمای اتاق بی‌خطر هستند و فقط ویژگی‌های قدرت اسیدی و اکسندگی را از خود نشان می‌دهند.دمای ذوب شکل آزئوتروپ این اسید برابر با ۱۷- است.

اسید پرکلریک برای تهیه نمک‌های پرکلرات، به ویژه پرکلرات آمونیوم، ماده اولیه مهم درسوخت موشک، کاربرد دارد. اسید پرکلریک به طور خطرناکی خورنده است و به راحتی باعث به وجود آمدن ترکیبات انفجاری می‌شود.اسید پرکلریک یکی از مواد اثبات شده برای چاپ فلزی صفحه‌های نمایش کریستال مایع و کاربردهای مهم الکترونیکی و همچنین استخراج سنگ است که دارای ویژگی‌های منحصر به فرد در شیمی تحلیلی است.علاوه براین، این اسید یک جزء مفید در چاپ فلزی کروم است.

فروش اسید بوتیریک

بوتیریک اسید یک مایع چرب و بی‌رنگی است که دارای بوی ناخوشایند و طعم تندی با پس زمینه شیرین مانند اتر دارد.اسید بوتیریک بیشتر در شیر، به خصوص شیر بز، شیر گوسفند و شیر بوفالو، کره و پنیر پارمسان یافت می‌شودو به عنوان یک محصول تخمیر بی‌هوازی (از جمله در روده‌بزرگ ) وجود دارد.تولید صنعتی بوتیریک اسید از طریق تخمیر شکر یا نشاسته است.اسید بوتیریک در تهیه استرهای مختلف بوتیرات استفاده می‌شود.

بنابراین، از آنها به‌ عنوان مواد‌ افزودنی و عطرها استفاده می‌شود.همچنین از بوتیریک اسید به عنوان مکمل تغذیه در حیوانات به دلیل کاهش تواناییکلونکردن باکتری‌های بیماری‌‌زا استفاده می‌شود.همچنین بوتیریک اسید یک طعم غذایی تایید شده در پایگاه داده اتحادیه اروپا است.

فروش اسید اگزالیک

کاربرد مهم اکسالیک اسید را می توان استفاده از آن به عنوان زنگ زدا نام برد.اکسالیک اسید یکی از اعضای دی کربوکسیلیک اسیدها می باشد. اگزالیک اسید دارای خاصیت اسیدی نسبتاً بالایی می باشد و جزو اسیدهای دی کربوکسیلیک طبقه‌بندی شده استو اگزالیک اسید تقریباً 10000 بار قویتر از استیک اسید می باشد. آنیون آن یعنی یون اکسالات به عنوان یک عامل کاهنده مورد استفاده قرار می گیرد.اکسالیک اسید برای ساخت مواد شیمیایی خانگی نظیر سفید کننده ها و زنگ زداها مورد استفاده قرار می گیرد.

به عنوان یک افزودنی برای پاک کننده های چرخ خودرو مورد استفاده قرار می گیرد.به عنوان یک ماده ی ثابت کننده در مراحل رنگرزی استفاده میشود. اگزالیک اسید یا بخار شده یا اکسالیک اسید محلول اکسالیک اسید 6% در شیره ی شکر، بوسیله ی برخی از پرورش دهندگان زنبور عسلبه عنوان حشره کش برعلیه کرم های انگلی مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان زنگ زدا در برخی از کاربردها مانند ترمیم عتیقه جات یا مکانیکی ها مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر است که اگزالیک اسید برای سلامتی مضر می باشد.

اسید اگزالیک و نمکهای آن که به عنوان آخرین محصول متابولیسم در تعدادی از بافتهای گیاهی بوجود می آید ممکن است دارای اثرات مضری باشدزیرا اگزالات با کلسیم و دیگر عناصر ترکیب شده و سودمندی آنها را کاهش می دهد. مصرف بیش از حد سبزیهای حاول اگزالیک اسید مانند اسفناج می تواند باعث تشکیل سنگ کلیه گردد. اسید اگزالیک همچنین در جذب آهن دخالت کرده و جذب آنرا کاهش می دهد. اسید اگزالیک به همراه اسید سیتریک و اسید تارتاریک برای از بین بردن برخی لکه ها مورد استفاده قرار می گیرند.

نتیجه‌گیری:

اسید لاکتیک به عنوان یک ماده شیمیایی با خصوصیات منحصر به فرد و کاربردهای گسترده در صنایع مختلف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این ترکیب شیمیایی بهبود قابلیت‌های مختلفی در تولید محصولات و فرآیندهای صنعتی به ارمغان می‌آورد و نقش مهمی در بهبود کیفیت و بهره‌وری در این صنایع ایفا می‌کند.

منابع:

ویکی پدیا

نمایندگی مواد شیمیایی سیگما آلدریچ